Dijital Gençliğin “Beyaz Dizi”si: Wattpad

Wattpad’de milyonlar tarafından okunuyorlar, genç kitleyi peşlerinden sürüklüyorlar… Karanlıktan, acıdan, ölümden bahseden aşk öyküleri, edebiyat dünyasının da yeni gözdesi. Peki 8-9 yaşındaki çocukların bunları okuması ne kadar sağlıklı? Aşkı, ilişkileri, gerçek hayatta henüz yaşamadıkları, hatta belki de bilmedikleri pek çok şeyi Wattpad’den öğrenen bir kuşak geliyor.

Wattpad, ücretsiz bir okuyucu-yazar platformu. Aslında Youtube’un yazılı versiyonu diyebiliriz. Ama aynı zamanda Facebook gibi bir sosyal medya platformu olarak da görev görüyor. 2006 yılında kurulan Wattpad’i en çok kullanan 4 ülke arasında Türkiye de yer alıyor. Diğer ülkeler Amerika Birleşik Devletleri, Hindistan ve Filipinler. Wattpad’de, bölüm bölüm yayımladığınız, adeta tefrika ettiğiniz hikayeniz/romanınız, eğer milyonlar tarafından okunup yorumlanır ve yayınevlerinin ilgisini çekerse, gerçek bir kitaba dönüşebiliyor.

Karakterleriniz için yerli-yabancı oyuncuların fotoğraflarını kullanarak kolaj görseller ve kitap kapakları bile hazırlayabiliyorsunuz. Yirmi bir yaşındaki Büşra Küçük’ün Kötü Çocuk serisi önce kitap oldu, sonra film. Yine Büşra Yılmaz’ın 4N1K’sı kitap oldu, sonra filmi çekildi ve şimdi de televizyon dizisi yolda. Hem yayıncılık hem de sinema-televizyon sektörünün iştahla baktığı bir platform Wattpad. Üstelik, bu Türkçe hikayeler Türkiye’nin yanı sıra Azerbaycan, Özbekistan, Kazakistan ve Almanya, Fransa, Avusturalya, İsviçre gibi ülkelerde de ilgiyle takip ediliyor.

Wattpad’in kullanıcıları, yani hikaye yazarları ve okuyanları ağırlıklı olarak kadınlar. Kullanıcı profili 8-9 yaştan başlıyor. Ortalama olarak 10-18 yaş arasına hitap eden bir platform burası.

Romantik soslu genç kurgu Türkiye’de en popüler tür

Türkiye’de Wattpad’de en çok yazılan tür “romantik genç kurgu”. Dünyanın diğer pek çok ülkesinde fantastik, bilimkurgu, macera, korku gibi türler de Wattpad’de oldukça popüler ancak bizde en çok romantik genç kurgular revaçta. Bu hikayeler genel olarak sigara içen, acılarla yanıp kavrulan, ölümü düşünen (hiç şüphesiz tüm bunlar kızlara çok çekici geliyor) “kötü çocuk”ların ve onların fiziksel anlamda değil ama duygusal olarak “itip kaktığı” (ki bazen fiziksel de olabiliyor) kızların aşk hikayesinden oluşuyor.

Yakışıklı, serseri, sorunlu kötü çocuklar ve onlarla birlikte olmak için can atan kızlar. Türkiye’de Wattpad hikayeleri ağırlıklı olarak bu senaryodan ibaret diyebiliriz. Birbirinin kopyası olan, aynı konuları tekrar eden bu aşk öykülerinin kullandıkları edebi dil de çok zayıf. Karanlık, depresif, melankolik bir kurgu olması, Wattpad’de çok okunmak için adeta tek başına yeterli.

Bu platformda fenomen olup basılan kitapların isimlerine bakacak olursak; Kötü Çocuk, Ölüme Fısıldayan Adam, Egoloman, Hayatımın Öküzü, Psikopatın Aşkı, Psikopat, Karanlık Lise, Yaramaz Çocuk, Eros’un Okları, Efsunlu Adamlar, Deli, Yabancı gibi başlıklar öne çıkıyor (çoğunun kapağında, okura doğru agresif bakışlar fırlatan yarı çıplak erkek fotoğrafları var). Halihazırda Wattpad’de çok okunan bazı hikayeler de Buzdan Mafya, Üvey Abim, Baş Belası, Psikopat Sapık, Tenin Tenimde, Erkek Lisesi, Kolejli Psikopatım, Öğretmenime Aşığım, Koca Adam, Telefon Sapığım, Karanlık Aşk, Okuldaki Mafya, Sapık, Pis Sapık, Zorla Güzellik, Yaz Öküzü, Sakar Kız, Bağımlı, Zoraki Evlilik, Şımarık Veliaht, Aşımtırak, Karanlığın Efendisi, Veliahtın Hatunu, Serseri Mafya gibi isimlere sahip. Birçoğunun yanında yazar tarafından koyulan +18 ibaresi yer alsa da, bunun genellikle bir anlamı olmuyor. Bu hikayeler 8-9 yaşındaki çocukların da erişiminde ve hatta, en çok onlar tarafından okunup yorumlanıyor.

“The ‘Wattyfever’: Constructs of Wattpad Readers on Wattpad’s Role in Their Lives” başlıklı makalede, ergen ve gençlerin Wattpad’e olan ilgilerini tetikleyen etkenler arasında çevrelerindeki insanlar (mesela sınıflarındaki ısrarcı arkadaşları), yazmaya olan ilgileri, sosyal medya, can sıkıntısı, platformun ücretsiz ve erişilebilir olması gibi maddeler dikkat çekiyor. Yine aynı makaleye göre, yaratıcılıklarını ve hayal güçlerini geliştirme, yeni kelimeler öğrenme, açık görüşlü olma, gelecekteki hayatlarına hazırlanma, problem çözme, düşünce biçimlerini değiştirme ve kişiliklerini bulma gibi motivasyonlar da gençleri Wattpad’e yönlendiriyor.

Yayıncılığın dijital ortamla birleştiği Wattpad gibi platformlara elbette önyargıyla yaklaşmak  çok doğru değil. Tıpkı internetin sonsuz dünyasında olduğu gibi, Wattpad’de de herkesin kendine uygun bir içerik bulması mümkün. Wattpad’de “İlle de edebiyat” diyerek yazılmış hikayelerin sayısı, en azından Türkiye için şimdilik hala çok az olsa da, platformdaki her hikayeyi okuyana kötü davranışlar aşılayan bir platform olarak görmek yanlış. Ancak belli bir yaştan küçük çocuk ve ergenlerin okuduğu hikayelerin konularına, hiç şüphesiz ebeveynlerin de dikkat etmesi ve bu anlamda seçici olunması gerekiyor.

Görsel: Benzoix