Youtube Çocukları Ne Kadar Koruyabiliyor?
YAZANSezin Katalon
Youtube, tüm dünyanın en yaygın video içerik yayını yapan platformu olarak 10 yılı aşkın süredir hayatımızda. Youtube’un günümüzde en çok trafik alan platform olduğu göz ardı edilemeyen bir gerçek. Açıldığı zaman hitap ettiği kitle bile çok sınırlıyken şimdi her yaş grubuna yönelik milyarlarca içeriğe sahip. Peki herkesin hem rahatlıkla içerik yükleyebildiği, hem de tüm içerikleri görüntüleyebildiği bu mecra çocuklara uygun mu?
BBC Trending Youtube’da masum gibi görünen ancak içeriği çocuklar için uygun olmayan ve rahatsız edici çizgi filmler olduğunu tespit etti. Bu karakterler çocukların yakından tanıdığı Elsa/Frozen, Peppa the Pig gibi çizgi filmlerden alınıyor ve içerikleri değiştirilerek çocuklar için korkutucu videolar oluşturuluyor.
Haberin verdiği örnekte şirin bir domuz olan Pippa, dişçiye gidiyor ve dişçi onu korkutup ağlatıyor. Bu senaryo orijinal çizgi filmde yok ve yeniden kurgulanmış bir içerik olarak Youtube’a rahatlıkla yüklenebiliyor. Ebeveynler Youtube’da videonun ana görselinde tanınan karakteri, başlığında da çizgi filmin adını gördüğünde başlatma tuşuna basarak çocuğunu video ile baş başa bırakabiliyor, ancak içeriği umulduğu gibi çıkmayabiliyor. Bunun üzerine Youtube ailelere “Youtube Kids” üzerinden video izletmelerini öneriyor. Bu uygulamada ebeveynler “restricted mode” sınırlama modu ile kullanarak zararlı olarak işaretlenen videolardan kaçınılabileceğini söylüyor. Ancak uyarmakta fayda var ki, hiçbir filtre %100 etkili olamadığı için, yine de çocukların önüne uygunsuz içeriklerin düşmesi mümkün.
Çocuklar için bir diğer problem ise kendi yarattıkları içeriklerin herkes tarafından rahatlıkla görüntülenebilmesi. Hatta görüntülemenin yanı sıra herkes bu içerikleri beğenebiliyor, yorum yapabiliyor ve çocuklara iletişime geçebiliyor. Ne yazık ki bu yorumlar arasında çocuklar için hiç uygun olmayanların sayısı da oldukça fazla. Bu durumda çocukları korumak yine Youtube’un sorumluluğunda. Bir başka Trending haberi, Youtube’un, çocukların ürettiği video içeriklerinin altına yazılan uygunsuz yorumları ve bu yorumları yazan hesapları engellemekte yetersiz kaldığını gözlemliyor. Yorumlar ve hesaplar bir süre sonra engellense dahi, aynı kişilerin yeni bir kimlikle tekrar çocukların içeriğini bulmaları ve rahatsızlık vermeye devam etmelerinin önüne geçilemiyor.
Youtube’da bir hesap sahibi olmak için en az 13 yaşında olmak gerekirken, bu platformda içerik üreten çocukların 13 yaşından küçük olduğu biliniyor. Çocukların ürettiği içerikler akranlarına yönelik, kamera karşısında konuştukları, kıyafetlerini gösterdikleri videolardan oluşuyor. Ancak bu tip videoların altına gelen yorumlar hayli korkutucu.
Youtube, belirli algoritmalar sayesinde yasal olmayan ve uygunsuz içeriklere sahip videoları engelleyebiliyor; fakat aynı zamanda kullanıcılara da bu tip içeriklerle karşılaştıkları zaman şikayet etmek düşüyor. Kullanıcılar uygunsuz buldukları içerikleri yine Youtube üzerinden doldurdukları formla şikayet ederken sebeplerini, şikayet ettikleri hesabın URL linkini, spesifik olarak hangi yorumlardan dolayı şikayet ettiklerini bildirmeleri gerekiyor. Trending, Youtube’un moderatörlerine giden raporlarda bazı linklerin ve yorumların eksik görüntülenme ihtimalinin olduğunu, bu sebeple moderatörlerin tam olarak hangi yorumdan dolayı şikayet aldıklarını anlayamayacağını ileri sürdü. Toplamda 28 yorumu Youtube’a bildirdi ve 5 yorum kaldırıldı. Ancak geri kalan 23’ü için herhangi bir eylem yapılmayınca, şirketle birebir iletişime geçilmek zorunda kalındı. Liste halinde sunulan yorumlar ve yorumların sahipleri 24 saat içinde Youtube’dan silindi. Bu da bize Youtube’un yorumları silmek için yeterince hızlı çalışamadığını kanıtlıyor.
Youtube basın sözcüsü ise bu konuda her gün yüzlerce rapor aldıklarını ve yorumların çoğunun ilk 24 saat içinde silindiğini belirtti. Çocuk istismarını çok ciddiye alan şirket, konuya karşı sıfır tolerans gösterdiğini söylüyor.