Erken Çocukluk Eğitiminde Teknoloji Kullanımı: Akademik Literatür Ne Diyor?

YAZANNANCY R. ZOMER ve ROBIN H. KAY

ÖZET ÇEVİRİCAN GÜNERİ

Â

Bu derlemede, erken çocukluk eğitiminde öğrencilerin teknoloji kullanımı üzerine 2009-2014 yılları arasında yayımlanan literatür taranmıştır. Konuyla ilgili daha önce yapılan literatür sentezleri yaş aralığını belirsiz bırakarak, neredeyse tamamen okur yazarlık konusuna odaklanmıştır. Literatür üzerine kapsamlı bir araştırma yapılarak 11 ülkeden otuz makale seçilmiş; elde edilen konular okur yazarlık, katılım, sosyal etkileşimler, matematiksel beceriler, ve muhtelif konular olmak üzere beş ana kategoriye ayrılmıştır. Teknolojinin okuryazarlık gelişiminde kayda değer etkiye sahip olduğunu gösteren hatırı sayılır miktarda niteliksel ve niceliksel kanıta rastlanmıştır. Daha az sayıda kalitatif ve küçük örneklemli araştırma ise katılım, sosyal etkileşimler ve matematiksel beceriler kategorilerine eğilmiş olup, yine bu alanlarda teknolojinin olumlu etkisi olduğu sonucuna ulaşmıştır. Birçok araştırmada, teknolojinin görsel algı, yaratıcı düşünme, dizileme ve ince motor becerileri konusunda pozitif etki yarattığını gösteren niteliksel kanıtlar bulunmuştur.

Giriş

Taramanın amacı göz önüne alınarak, teknoloji terimi, donanımlar (tabletler, etkileşimli tahtalar), bağımsız yazılım hizmetleri (CD’ler, e-kitaplar), ve sanal eğitim araçlarını kastetmek üzere kullanılmıştır. Tarihsel olarak, çocukların okullarda teknoloji kullanımı teorisyen ve araştırmacılar tarafından tartışılagelen bir konu olmuştur. Bu tartışmanın bir tarafında çocukların bilgilerini pekiştirmeleri için somut materyallere ihtiyaç duyduğunu, bu sebeple eğitimde teknoloji kullanımının çocuk gelişimde uygun olmadığını, ayrıca ekran karşısında aşırı miktarda süre geçirmenin çocukların duyularına zararlı olacağını, bunun da dikkat eksikliği ve konsantrasyon bozukluğuna yol açacağı savunulmuştur. Buna ek olarak, erken dönem teknoloji kullanımının çocukların okur yazarlık becerilerine zarar vererek, hayal gücü kaybına yol açacağı, bu durumun da çocukların sosyal hayatlarını olumsuz etkileyerek toplumsal bir tecritle sonuçlanacağını ileri sürmüşlerdir.

Tartışmanın öteki tarafındakiler ise, teknolojinin çocuk gelişimine uygun olarak kullanımının özellikle okur yazarlık alanında eğitime katkı sağlayacağını savunmuşlardır. Erken çocukluk döneminde teknoloji kullanımı birçok araştırmada arttırılmış motivasyon, öğrenci bazlı öğrenim teknikleri, işbirliğinden doğan sosyal beceriler ve engelli çocuklara destekle bağdaştırılmıştır.

Günümüzde, teknoloji kullanımının gerekliliği tartışmanın odağı olmaktan çıkmış, bunun yerine teknolojinin hangi yöntemlerle kullanılması gerektiği tartışılmaya başlanmıştır. Eğitimciler artık teknolojiyi pedagojik pratiğe nasıl entegre edebilecekleriyle ilgilenmeye başlamışlardır.

Bu çalışmada, 2009-2014 arası literatür taranarak, 3-6 yaş arası çocukların eğitim ortamlarında teknolojinin oynadığı rolün keşfedilmesi amaçlanmıştır.

Bulgular ve Tartışma

Teknolojinin Okur-yazarlık Üzerindeki Etkisi

Araştırmalar çocukların eğitiminde e-kitaplar, bilgisayar destekli öğretim programları, etkileşimli beyaz tahtalar ve sanal kaynaklar kullanmanın istatistiksel olarak, “dilin işitsel yapısını analiz edebilme yeteneği” anlamına gelen fonolojik farkındalığı önemli ölçüde arttırdığını ortaya koymuştur.

Teknolojinin Ders Katılımı Üzerindeki Etkisi

Katılım üzerine yapılan araştırmaların tamamı teknolojinin pozitif etkisinden bahsetmesine rağmen, katılımı ölçmek için kullanılan yöntemlerin kesinlikten uzak ve belirsiz olduğu görülmüştür. Bu nedenle teknolojinin erken çocukluk döneminde katılımı arttırdığı kanısına temkinli yaklaşılmalıdır.

Teknolojinin Sosyal Etkileşimler Üzerindeki Etkisi

Sosyal etkileşimler üzerine yapılan araştırmaların tamamı teknolojinin pozitif etkisinden bahsetmektedir fakat, iki sebepten dolayı bu bulgulara temkinli yaklaşılmalıdır. Birincisi, yapılan sekiz araştırmanın altısında sosyal etkileşimleri incelemek için kullanılan ölçümler güvenilirlik ve geçerlilikten uzaktır. İkincisi, yapılan sekiz araştırmanın altısının örneklem boyutu 20’den küçüktür. Sonuçların genelleştirilebilmesi için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

Teknolojinin Matematiksel Beceriler Üzerindeki Etkisi

Diğer kategorilerin aksine, matematiksel beceri üzerine üç araştırma odaklanmıştır. Özetle, üç araştırmada teknolojinin, çeşitli yollarla matematiksel beceriyi arttırdığını ortaya koymuştur.

Teknolojinin Muhtelif Konular Üzerindeki Etkisi

Beş araştırma herhangi bir kategoriye dahil edilememiştir. Bu araştırmalar; görsel algı, yaratıcı düşünme, dizileme, motor becerileri ve belirli bir teknolojik aleti kullanabilme konularını incelemiştir. Daha önce yapılan araştırmalar incelendiğinde, birçoğunun teknolojinin erken çocukluk döneminde okur-yazarlığa etkisi üzerinde durduğu görülmüştür. Bununla birlikte, teknolojinin yukarıdaki beş kategorideki pozitif etkisi, erken çocukluk döneminde teknoloji kullanımının daha kapsamlı potansiyel yararları olabileceğini ortaya koymuştur.

Yöntem

Taramada yalnızca akran değerlendirmeli makalelerden veriler toplanmış ve incelenmiştir. EBSCOhost, Scholar’s Portal, EdiTLibrary, ve ERIC gibi iyi bilinen eğitsel veritabanları taranmıştır. Erken çocukluk döneminin 3-6 yaş arası okul öncesi dönemi ve anaokulu dönemini de kapsadığı unutulmamalıdır.

Veri analizi

Bu makaledeki her araştırma şu faktörlere göre kodlanmış ve analiz edilmiştir: yayım yılı, ülke, örneklen popülasyonu, konu alanı, örneklem büyüklüğü, örneklem tanımı, kullanılan veri türü, güvenilirlik, geçerlilik, öğrenime odaklanma, katılıma odaklanma.

Etki boyutuyla ilgili kısıtlı bir meta analiz yapılmış olmasına rağmen, bu analiz 3 sebep yüzünden dikkatle yorumlanmalıdır. İlk olarak çalışmaların odağı, veri analiz metodu ve konu alanının önemli boyutta değişiklik göstermesi, çalışmaları ortak bir metrikte karşılaştırmayı güçleştirmiştir. İkincisi, veri toplama araçlarının güvenirliliği ve geçerliliği tutarsızlık gösterdiğinden, niceliksel sonuçlara duyulan güven azalmıştır. Son olarak, sadece 12 çalışma (%40) etki boyutunu hesaplayabilmek için yeterli miktarda veri sunmuştur.

 

Kaynak: Technology Use in Early Childhood Education: A Review of Literature

Ana görsel kayak:  School image created by Freepik

 

Leave A Comment