YAZANAyça Sarıyıldız

Fortnite, gün geçtikçe daha fazla duyduğumuz, son zamanların en çok tercih edilen dijital oyunlarından biri. Oyun PlayStation 4, Xbox One, Nintendo Switch, Windows ve Mac’te oynanabilen bir “hayatta kalma” aksiyon oyunu olarak karşımıza çıkıyor. Dünyada milyonlarca takipçisi olan oyun son zamanlarda çocuklarda bağımlılık yarattığına, ebeveynlerin bu konuda endişe duyduğuna dair haberleri ile gündemde. USA Today’ın haberine göre Fortnite çocuklarda bağımlılık yaparak uyku saatlerinden çalıyor ve okuldaki öğrenme verimlerini azaltıyor.

Türkiye’de de yaygın olarak oynanan Fortnite “Kaç yaş üstü için uygun?”, “Ebeveynler oyunu biliyor mu, tedirgin olmalılar mı?”, “Türkiye’de durum ne?” gibi sorulara yanıt aramak amacıyla Dijital Medya ve Çocuk ekibi olarak Fortnite oyununu ele almaya karar verdik.

Oyunun yaratıcısı Epic Games’in verilerine göre Fortnite’ın dünyada yaklaşık 45 milyon kişi tarafından oynandığı düşünülüyor. Yetişkin ve gençler kadar çocuklar da bu oyunu oynuyor. Tek, iki veya dört kişilik takımlar ile oynanabilen bir ‘hayatta kalma’ oyunu olan Fortnite için CommonSenseMedia’da “Oyunun karikatürize bir tarzı var. Şiddet, sürekli olmasına rağmen, rakipleri ortadan kaldırmak için silahlar kullanıyor olsanız bile kanlı değil.” şeklinde bir yoruma yer verilmiş.  Oyunun yazılımındaki diyaloglarda küfürlü bir dil yok. Öte yandan oyun çevrimiçi oynandığı için diğer oyuncularla sesli ve yazılı sohbet seçeneği bulunuyor, işte bu özellik çocuklar için bir tehlike oluşturabiliyor.

Türkiye’de durum ne?

Dünyada milyonlarca takipçisi olan oyun Türkiye’de çocuklar ve gençler tarafından yaygın olarak oynanıyor. Ebeveynlere “Çocuğunuz oyun konsolunda Fortnite oynuyor mu? Oynuyorsa bu oyunun içeriğini biliyor musunuz ve oynamasından endişe duyuyor musunuz? Neden?” sorularını yönelttik. Cevaplar değişkenlik gösterse de aslında çocukların oynadığı oyunlar hakkında farkındalığın her zaman yeterli düzeyde olmadığını gördük. Aldığımız ebeveyn görüşleri şöyle:

“Fortnite oynadığını biliyorum. Özellikle okuldan gelince oynuyor. Ya FIFA ya da Fortnite oynuyor zaten. Genel olarak oyun konsolunda oynadığı oyunlar hakkında çok fazla bilgi sahibi olmasam da evde göz ucuyla dikkat etmeye çalışıyorum. Ancak yeterli mi bilmiyorum, bu sebeple oyun hakkında endişem var mı sorusuna yanıt veremiyorum. Nasıl bir oyun olduğuna daha fazla dikkat edeceğim.” –  (12 yaşındaki E.B’nin ebeveyni)

“Üstünü bile değiştirmeden oyun oynamaya başlıyor. Fortnite’ı ondan pek çok kez duydum, uyuması gereken saatlerde “Nolur biraz daha!” dediği de oluyor. Oyun animasyon diye çok endişe duymuyorum, alıştığımız silahlı, savaşlı oyunlara benzemiyor.” (12 yaşındaki A.K’nin ebeveyni)

“Fortnite oynarken hem hırslanıyor hem de zevk alıyor. Bazen onunla ben de oynuyorum, vakit geçirmiş oluyoruz. Bu arada oyun gerçekten sizi içine alıyor. Evet şiddet içerikleri var ama yanında olduğum zaman içim daha rahat ediyor.” – (13 yaşında Y.C’nin ebeveyni)

CommonSenseMedia ekibi oyunun 13 yaş üstü için uygun olduğunu belirtirken, bazı ebeveynler 11 yaş üstü için oyunun uygun olduğunu düşünüyor. Ebeveynlerin oyun hakkındaki düşünceleri farklılık gösteriyor. Oyunun ‘çizgi film’ şeklinde tasarlanmış olması nedeniyle çocuklar için uygun olduğunu ve şiddet içermediğini düşünen ebeveynler bulunuyor. Hayatta kalmak için, diğer tüm oyuncuları öldürmenin bir hedef olması, silahların yer alması sebebiyle, bu oyunun  şiddeti desteklediğini düşünenler de mevcut.

Amerikalı bir ebeveyn, “Kan olmasa bile, oyuncu hala zombileri ve insanları öldürüyor. Ayrıca, tüm kadın karakterleri büyük göğüsler, ince bel, büyük kalça vücut tipi ve küçük kıyafetlerle cinselleştiriyor. Uygun değil. 15 yaş üstü için uygun.” şeklinde görüş berirtirken, başka bir ebeveyn “Silahlar ve el bombaları olan ancak kan veya kansız çok karikatürize bir tarzda yapılmış bir oyun. Bina ve strateji öğeleri harika ve eğlenceli. Sadece sohbeti kapattığınızdan emin olun. 6 yaş ve üstü için uygun” diyebiliyor.

Denetim ve yönlendirme önemli

Çocukların dijital medya oyunları ile nasıl vakit geçirdiğinin takibi her zaman çok büyük önem taşıyor. Fortnite hakkında farklı görüşlerin bulunması sebebiyle oyunun ebeveyn denetiminde oynanmasını öneriyoruz.

Kaynaklar: https://www.usatoday.com/story/life/allthemoms/2018/12/09/fortnite-addiction-sending-kids-gaming-rehab/2221149002/

https://www.commonsensemedia.org/game-reviews/fortnite/user-reviews/adult

Kapak görsel kaynak:  https://www.epicgames.com/fortnite/en-US/home?lang=en-US

Leave A Comment