Sosyal Medya Kız Çocuklarını Daha Olumsuz Etkiliyor
Essex Üniversitesi’nden araştırmacılar, 2009-2015 yılları arasında 10 bin aileden veri topladılar. Yaşları 10 ile 15 yaş arasında değişen çocukların mutluluk seviyeleri ve sosyal hayattaki mutlulukları, iki farklı anketle ölçüldü.
Kız çocukların erkek çocuklara göre daha fazla sosyal medya kullandığı ve karşılığında da zihinsel sağlıklarının bundan daha olumsuz etkilendiği görüldü. 10 yaşındaki kız çocukların %10’u günde bir saat sosyal medya kullanırken; bu oran, erkek çocuklarında %7. Çocukların yaşları büyüdükçe aradaki fark da açılmaya başladı: 15 yaşındaki kız çocuklarının %43’ü en az bir saat sosyal medya kullanırken; bu oran, erkek çocuklarında %31. Araştırmanın başında dahi daha mutsuz olduğu gözlenen kız çocuklarının zaman geçtikçe daha fazla duygusal sorunla karşılaştığı gözlemlendi (Booker, Kelly, & Sacker, 2018).
Kız çocukları neden sosyal medyada daha mutsuz?
Beden takıntısı
Evelyn Meier ve James Gray’in kız çocuklarında beden algı bozukluğu ve Facebook kullanımı üzerine yaptığı araştırmada, Facebook kullanımı ve mutsuzluk arasında bir ilişki bulundu. Araştırmaya göre, Facebook’ta daha çok paylaşım yapan kız çocukları daha mutsuz. İnce bedenleri ideal gören ve beslenme bozukluğu gösteren kız çocuklarının Facebook’ta asıl paylaşım yapma motivasyonlarının, kendi yanlış beslenme alışkanlarını haklı göstermek olduğu görülüyor.
Facebook’un kız çocuklarının hayatında etkili olmasından sebeplerinden biri de akran baskısı. Eskiden okul kantinlerinde ve koridorlarında gerçekleşen gruplaşmalar ve dışlamalar, şimdi Facebook üzerinden yapılıyor. Çocuklar, ne kadar beğeni ve yorum alırsa o kadar beğenildiğini ve akran grubuna dahil edildiğini düşünüyor.
Çalışma, ebeveynleri çocuklarının Facebook aktivitesinden haberdar olmasını tavsiye ederken, uygulamanın aşırı kullanımının çocuklarda zaten yüksek olan ince beden takıntısını güçlendirebileceğinin farkında olmalarının gerekliliğini belirtiyor (Meier EP, 2014).
Depresyon oranları
Jane Twenge’in yürüttüğü araştırmada depresyon oranlarına bakıldığında, kız çocukları arasında depresyonun daha yaygın olduğu görülüyor. 2009/2010 ve 2015’de yapılan ölçümler karşılaştırıldığında, %58 oranında bir artış söz konusu.
Dijital platformlarda fazla vakit geçiren kız çocuklarının depresyon oranının daha yüksek olduğunu gösteren araştırmada tersi şekilde daha az vakit geçiren çocuklarda depresyona girme oranının daha az olduğu görülüyor. Araştırmada ayrıca, erkek çocuklarının zihinsel sağlığının ve dijital medya kullanımının arasında daha az bağlantı olduğu görülüyor. Bu durumun tersineyse, kız çocuklarının dijital medya kullanımının fazla olmasıyla depresyonları arasında daha güçlü bir bağlantı var (Jean M. Twenge, 2017).
Siber zorbalık
Cyberbullying Research Center’ın yürüttüğü araştırmaya göre, kız çocuklarının en az %36’sı, hayatlarının bir kısmında siber zorbalıkla karşı karşıya kalırken; bu oran, erkek çocuklarında %30. Araştırmanın bir diğer bulgusu ise siber zorbalığa maruz kalanlar daha çok kız çocuklarıyken; siber zorbalık yapan taraf çoğunlukla erkek çocukları oluyor (Patchin, 2016).
Kim, S., Colwell, S. R., Kata, A., Boyle, M. H., & Georgiades, K.’nin 2017’de siber zorbalık ve demografik verileri incelediği araştırmada, siber zorbalığa maruz kalan erkek çocuklarda davranış bozukluğu görülürken; kız çocuklarında bunun daha çok psikolojik sorunlarla ortaya çıktığı belirtiliyor (Kim S, 2018).
OECD’nin raporu da bu çalışmaları doğrular nitelikte: 15 yaşında olup OECD üyesi ülkelerde yaşayan neredeyse bütün ülkelerde kız çocukları erkek çocuklardan daha fazla siber zorbalığa maruz kalıyor. Kız çocuklarında %12 olan bu oran, erkek çocuklarında %8 (OECD, 2020).
Sosyal medya ve günlük hayat dengesi
İngiltere’de 2013 yılında sosyal medya kullanım alışkanlıklarını inceleyen başka bir çalışmada ise İngiltere’de yaşayan gençlerin sosyal medya kullanım alışkanlıkları incelenirken aynı zamanda zihinsel sağlık profilleri oluşturuldu.
Çalışmanın bulgularına göre, sosyal medya kullanımının çocukların hayatlarındaki diğer aktiviteleri kısıtladığı zaman zararlı oluyor. Sosyal medyayı sık kullanan kız çocuklarının bunu ya yapmaları gereken günlük egzersizlerinden ya da uykularından feragat ederek yaptıkları belirtiliyor. Çalışmanın yazarları, sonuçların sosyal medyayı şeytanlaştırmak gibi bir amaca hizmet etmediğini; sadece çocukların sosyal medya kullanımıyla günlük hayatın diğer gereksinimleri arasında bir dengenin elzemliğini vurguladıklarını belirtiyorlar (Viner, 2019).
Kaynakça
Booker, C. L., Kelly, Y., & Sacker, A. (2018). Gender differences in the associations between age trends of social media interaction and well-being among 10-15 year olds in the UK. BMC Public Health.
Jean M. Twenge, T. E. (2017). Increases in Depressive Symptoms, Suicide-Related Outcomes, and Suicide Rates Among U.S. Adolescents After 2010 and Links to Increased New Media Screen Time. Clinical Psychological Science, 6(1), 3-17.
Kim S, C. S. (2018). Cyberbullying Victimization and Adolescent Mental Health: Evidence of Differential Effects by Sex and Mental Health Problem Type. Journal of Youth and Adolescence, 47(3), 661-672.
Meier EP, G. J. (2014). Facebook photo activity associated with body image disturbance in adolescent girls. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking , 199-206.
OECD. (2020). Gender Equality: https://www.oecd.org/gender/data/girls-are-more-exposed-than-boys-to-cyberbullying.htm adresinden alındı
Patchin, J. W. (2016, Ekim 26). 2016 Cyberbullying Data. Cyberbulling Research Center: https://cyberbullying.org/2016-cyberbullying-data adresinden alındı
Viner, P. R. (2019). Roles of cyberbullying, sleep, and physical activity in mediating the effects of social media use on mental health and wellbeing among young people in England: a secondary analysis of longitudinal data. 10(3), 685-696.
