Gençlerin Gizli Sosyal Medya Hayatı: “Finstagram”

Gençler Instagram’da iki hesap kullanma ihtiyacı hissedebiliyor. Gençlerin Instagram’da ikinci hesaplarını neden açtıklarını ve kendilerini nasıl ifade ettiklerini bu yazımızda paylaştık.

Günümüzde, gençlerin çoğu iki Instagram hesabı kullanıyor: Gerçek hayatlarını yansıttıkları “Rinsta” (Real Instagram/gerçek Instagram) ve gizli tuttukları “Finsta” (Fake Instagram/sahte Instagram). Özellikle 12-17 yaş grupları arasında oldukça popüler olan “Finstagram” trendi, çocuklarının Instagram hesaplarını kontrol etmek isteyen ebeveynlerin işini zorlaştırırken, ebeveynlerinin gözetiminden kaçınmaya çalışan gençler için de geçici bir kaçış alanı sağlıyor.

Instagram ve Finstagram arasındaki temel farklar

Temelde “Finsta”, kişinin ikinci ve genellikle kilitli Instagram hesabı için kullanılan bir terim.  Kişiler, “Gerçek” Instagram hesabında en güzel göründükleri veya paylaşmaya değer olduğunu düşündükleri fotoğrafları paylaşılırken, Finstagram hesabında “nasıl gözüküyorum?” kaygısı ve baskısı olmadan daha komik, çabasız, kişisel, özel ve daha riskli fotoğraf paylaşımında bulunuyor. Gençlerin gerçek Instagram hesabını 600 kişi takip ediyorsa, Finstagram hesaplarında bu sayı 30 kişiye kadar düşebiliyor. Gençlerin çoğunun Finstagram hesapları için takma kullanıcı adları seçmesi, ebeveynlerin bu hesapları bulmasına engel oluyor.

Gençler neden gizli Instagram hesapları oluşturuyor?

Finstagram trendinin yaygınlaşmasının en temel sebeplerinden biri, gençlerin, ebeveynlerden ve ailelerinden ne yaptıklarını bilmelerini gizlemek istemeleri oluyor. “Finsta” hesaplarında hayatlarının farklı bir yönünü gösteren gençlerin bazıları, reşit olmadan alkol tüketimi, uyuşturucu kullanımı veya cinsel içerikli fotoğraflar gibi riskli ve yasa dışı davranışlarda bulunarak daha çılgın taraflarını gösterebiliyor.

“Finsta” hesabına sahip gençlerin çoğunluğu ise, bu hesapları sadece bir tür eğlence olarak görerek, daha komik, doğal ve belki de gerçek hesaplarında paylaşmanın daha utanç verici olacağını düşündükleri fotoğrafları ve zaman zaman hislerini ve düşüncelerini rahatça arkadaşlarıyla paylaşmak için kullanıyor.

Yapılan araştırmalar, Finsta’nın gençlerin kendilerini çekinmeden ifade edebilecekleri bir ortamda, akranlarıyla online bağlantı kurmaları için yeni bir araç olarak ortaya çıktığını gösteriyor.

Sebep ne olursa olsun gizli Instagram hesaplarında gençler, gerçek benliklerini rahatça ve baskı altında hissetmeden gösterirken; aileleri ve tanıdıklarından uzak, kendilerini özgür hissettikleri bir alanı yine Instagram üzerinden yaratabiliyor.

Çocuğunuzun gizli bir Instagram hesabı olup olmadığını nasıl anlarsınız?
  • İlk olarak çocuğunuzun bir “Finsta” hesabı olup olmadığını sorabilirsiniz. Çocuğunuza dürüst olması için bir şans verip eğer cevabı “evet” ise, neden gizli bir Instagram hesabı açma gereği duyduğunu birlikte konuşup, üzerinde düşünmesini sağlayabilirsiniz.
  • Instagram, oturum açıp kapatmak zorunda kalmadan birden çok hesap arasında geçiş yapma özelliğini ekledi. Çocuğunuzun telefonundaki Instagram uygulamasına girip kullanıcı adının yanına bakın. Yanında aşağı duran bir ok görürseniz, oka tıkladığınızda diğer hesabına geçmiş olursunuz.
  • Çocuğunuzun takipçilerine ve kimi takip ettiğine göz atın. Gençler genellikle “Finsta” hesaplarını, gerçek hesaplarından takip ediyor fakat çoğunlukla bu hesaplar için takma ad kullanmaları işinizi zorlaştırabilir.
Ebeveynler gizli Instagram hesapları konusunda endişelenmeli mi?

Bir gencin gizli bir Instagram hesabı olması, ebeveynlerin endişelenmesi gerektiği anlamına gelmez.  Çoğu gencin “Finsta” hesap açma sebebi oldukça pozitif bir yaklaşıma dayanıyor: Yakın arkadaşlarıyla tamamen kendisi olabileceği bir alan yaratmak. Her ne kadar çoğu zaman endişelenmeye gerek olmasa da çocuğunuza, özel hesapların bile asla özel olmadığını hatırlatmanız ve sosyal medya kullanımına bağlı oluşan riskler konusunda onları bilgilendirmeniz büyük önem taşıyor.

Çocukların dijital platformlardaki online gizliliği ve mahremiyet algıları

Dijital platformlarda, çocukların kendilerini olası tehlikelere ve risklere karşı koruyabilmeleri için mahremiyet ve online gizliliği konusunda bilgi sahibi olmaları gerekiyor. Araştırmalar, çocuklarda mahremiyet bilincinin oluşmasındaki en belirleyici faktörlerden bazıları olarak ebeveynlerinin eğitim seviyesi ve tutumları olduğunu gösteriyor.  ABD’de 12 ile 17 yaş aralığındaki çocukları kapsayan, sosyalleşme ve gizlilik koruma stratejileri üzerine yapılan bir araştırma, ebeveynleri daha yüksek eğitim seviyesine sahip olan gençlerin, dijital platformları kullanırken aileleri tarafından daha fazla denetlendiğini gösterdi. Bu sebeple, ebeveynleri daha yüksek eğitim seviyesine sahip olan gençlerin, gizlilik algılarının daha gelişmiş olduğu anlaşılıyor. Mahremiyet algısını şekillendiren bir başka önemli faktörün yaş olduğunu belirten çalışmalar, mahremiyet ve gizlilik bilincinin yaşla beraber arttığını gösteriyor.

Ebeveynlerin, çocuklarına dijital medya kullanımı yasaklamak yerine, çocuklarının dijital platformları etik ve ahlaki kurallar çerçevesinde, doğru amaçlarla ve en güvenli şekilde, yani bilinçli olarak kullanmalarını teşvik etmeleri ve bu temel kuralları gözeterek onları yönlendirmeleri gerekiyor.

Kaynak
  • Feng, Yang & Xie, Wenjing. (2014). Teens’ concern for privacy when using social networking sites: An analysis of socialization agents and relationships with privacy-protecting behaviors. Computers in Human Behavior. 33. 153–162. 10.1016/j.chb.2014.01.009.

Leave A Comment