“Dijital Öyküleme” Teknolojisinin Çocuklar İçin Faydaları

Uzmanlar, ilişki ve iş birliği kurma becerilerinin çocukluk döneminde kazanıldığını belirtiyor. Yapılan araştırmalar, ikili veya küçük gruplar halinde çalışmanın, özellikle ilkokul çağındaki çocukların öğrenme ve gelişim süreçlerini pozitif yönde etkilediğini gösteriyor. Günümüz teknolojisi, birçok açıdan iş birliğine dayalı öğrenimi desteklerken aynı zamanda bu süreci çocuklar için daha kolay hale getiriyor. Sürekli gelişen teknolojinin bir yansıması olarak görsel iletişim, giderek büyüyen bir ileti ağına dönüşürken, dijital öyküleme platformları özellikle küçük yaş gruplarına yönelik iletişim sürecini yapılandırmada etkili bir yöntem olarak kullanılıyor.

Dijital öyküleme nedir?

Dijital bir ortamda, ses, resim, görüntü ve metne dayalı anlatımın oluşturulma ve sunulma sürecine dijital öyküleme deniyor. Öykülerin kısa, düşük maliyetli ve sadece çok temel teknoloji becerileriyle bile oluşturulabiliyor olması, Microsoft Photo Story, StoryJumper ve Powtoon gibi ücretsiz dijital öyküleme oluşturulabilecek platformları, çocukların kullanımı için kolay ve uygun bir hale getiriyor. Bir dijital öykü oluşturmak için temel bir dijital kameraya veya telefon kamerasına ya da ses kaydetme programına sahip olmanız yeterli oluyor. Aynı zamanda IMovie veya Microsoft Photos gibi kullanımı oldukça basit kurgulama yazılımlarına erişiminiz olması gerekiyor. Çocuklar, dijital öykülerini oluşturma sürecinde kendi prodüksiyonlarını yapılandırma ve yaratıcılık becerilerini kazanıyor.

Dijital öyküleme süreci:

• Konu seçimi
• Uygun mesajı seçme
• Senaryonun oluşturulması/ Öyküyü yapılandırma
• Öykü ile ilişkili görsel ve işitsel materyallerin seçilmesi
• Bir program ile dijital öykünün oluşturulması

“Dijital Öyküleme” teknolojisinin çocukların gelişimine katkısı

Araştırmalar, özellikle küçük yaş grubundaki çocukların iletişim kurma sürecinde, konuşmaktan çok hareket ve görselleri kullanarak etkili iletişim kurabildiklerini gösteriyor. Dijital öyküleme platformlarında görsel içerik ve ses öğeleri yoğun bir şekilde kullanıldığı için çocuklar bu platformları kullanarak iletişim becerilerini geliştirebiliyor. Dijital Öyküleme platformları, görsel okuryazarlık ve teknoloji okuryazarlığı gibi çok yönlü okuryazarlıkları içeriyor. Bu sayede çocuklar, becerilerini keşfedebilme ve yeterliliklerini küçük yaşlardan itibaren tanıma gibi fırsatlar da kazanıyor. Dijital Öyküleme sürecinde bireysel veya grup olarak oluşturdukları öykülerden yola çıkan çocuklar, etkili bir görsel iletişim süreci oluştururken, kendilerini ifade etmeyi ve iş birliği kurarak çalışmanın önemini de öğreniyor.

2017 yılında, çocukların görsel iletişim dili oluşturma sürecinde, dijital öyküleme yaklaşımının uygulanabilirliğini sorgulamak amacıyla bir araştırma yapıldı. Eskişehir’deki özel bir anaokulundaki 5 ve 6 yaş grubu arasındaki çocuklarla, Suzan Duygu ve Bedir Erişti tarafından yürütülen araştırmada, çocuklardan, dijital öyküleme yaklaşımına dayalı olarak bir öykü geliştirmeleri isteniyor ve çocuklar profesyonel tasarımcılarla birlikte, sosyal yaşamları ve etkileşimlerine dayalı dijital bir öykü geliştiriyor. (Duygu &Erişti, 2016) Araştırmanın sonucunda çocukların dijital öyküleme yolu ile teknolojiyi etkin kullandıkları ve kendilerini etkili bir biçimde ifade ederek eleştirel düşünme kabiliyetlerinin arttığı gözlemleniyor.

Bir “Dijital Öyküleme” örneği: “KidStory” projesi

Kidstory projesi, 5-7 yaş aralığındaki çocukların dayanışma becerilerini geliştirmeye yardımcı olacak bir dijital öyküleme teknolojisi tasarlamak amacıyla, İngiltere, İsveç ve ABD ülkelerindeki araştırmacılar ve öğretmenlerin iş birliği içinde yürütülüyor. KidStory teknolojileri, birçok çocuğun, birden fazla giriş cihazı kullanarak, (örneğin iki bağımsız fare gibi) tek bir ekran üzerinden etkileşimde bulunduğu, tek ekranlı grup yazılımı (Single Display Groupware) yaklaşımına dayanıyor. KidStory projesi iş birliğini zorunlu tutmak yerine, teşvik edici bir yaklaşımı temel alıyor. Çocukların bireysel olarak çalışmalarına izin verirken, birlikte çalışmayı seçmeleri için ek faydalar sağlayarak, iş birliği becerilerini geliştirmeye yardımcı oluyor.

Proje, hali hazırda var olan iki teknolojiyle çalışmalarını sürdürüyor: KidPad isimli paylaşılan bir çizim aracı ve Klump adlı birden fazla giriş cihazıyla kontrol edilen 3D bir platform. Her iki teknolojide de iki veya ikiden fazla çocuk iş birliği yaparak dijital bir hikâye tasarlıyor. İngiltere’de KidPad teknolojisi kullanılarak yapılan bir araştırmada, grup halindeki çocuklara iyi bildikleri bir tekerlemenin ayrı bölümleri üzerinde çalıştıktan sonra resimlerini renklendirmeleri için, KipPad’ın sunduğu işbirlikçi araçları kullanarak bütün bir hikaye anlatmaları isteniyor. Araştırmanın sonucunda çocukların büyük bir kısmının etkili bir şekilde iş birliği yapabildiği ve KidPad Dijital Öyküleme teknolojisini verimli bir şekilde kullanabildiği görülüyor.  Fakat Kidpad ve Klump platformları çocukların iş birliği becerilerini geliştirme konusunda hala istenilen performansa ulaşmış durumda değil. Örneğin platformları ilk defa kullanan çocuklar işbirlikçi davranmak konusunda oldukça çekingen davranıyor ve bireysel olarak çalışmayı tercih ediyorlar. Bu yüzden projenin bir sonraki hedefi, KidPad ve Klump teknolojilerinin tasarımlarını revize ederek çocuklar için daha iş birlikçi bir alan yaratmak.

Dijital öyküleme oluşturabileceğiniz ücretsiz web siteleri:

• Smilebox: https://www.smilebox.com
• Storybird: https://storybird.com
• PickLits: https://www.piclits.com
• MakeBeliefsComix: https://www.makebeliefscomix.com
• Story Jumper: https://www.storyjumper.com
• Powtoon: https://www.powtoon.com

Kaynakça

1. Benford, S., Bederson, B. B., & Others(n.d.). Designing Storytelling Technologies to Encourage Collaboration Between Young Children. Retrieved December 22, 2020, from https://doi.org/10.1145/332040.332502
2. Duygu, S., & Erişti, B. (2016, March 21). Çocuklarda Teknoloji Odaklı Görsel İletişim ve Dinamik Bir Görsel İletişim Yolu Olarak Dijital Öyküleme Retrieved August 17, 2016, from https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/333457
3. Pappas, C. (2020, December 16). 18 Free Digital Storytelling Tools For Teachers And Students. Retrieved from https://elearningindustry.com/18-free-digital-storytelling-tools-for-teachers-and-students
4. Bilgin, C. (2014, December 24). Dijital Hikaye Oluşturmak İçin 5 Araç. Retrieved from http://www.egitimdeteknoloji.com/dijital-hikaye-olusturmak-icin-5-arac/