Konusu Cinsel Eğitim Olan Çocuklara Yönelik Kitaplar
Medya ögeleri ve platformlarında çocuklara yönelik cinsel eğitimin ve cinsel eğitim içeriklerinin arttırılması ve tanıtılması, bedensel ve ruhsal sağlık bütünlüğü ile doğrudan ilişkili olan cinsel sağlığın toplum genelinde yayılmasına yardımcı olur.
Yazıyı Hazırlayanlar:Başak Günüşen, Aleyna Ay, Janset Özdemir
Medya ögeleri ve platformlarında çocuklara yönelik cinsel eğitimin ve cinsel eğitim içeriklerinin arttırılması ve tanıtılması, bedensel ve ruhsal sağlık bütünlüğü ile doğrudan ilişkili olan cinsel sağlığın toplum genelinde yayılmasına yardımcı olur.
‘Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Bildirisi’ madde 17: “Taraf Devletler, kitle iletişim araçlarının önemini kabul ederek çocuğun; özellikle toplumsal, ruhsal ve ahlaki esenliği ile bedensel ve zihinsel sağlığını geliştirmeye yönelik çeşitli ulusal ve uluslararası kaynaklardan bilgi ve belge edinmesini sağlarlar. Bu amaçla Taraf Devletler:
1. Kitle iletişim araçlarını çocuk bakımından toplumsal ve kültürel yararı olan ve 29 uncu maddenin ruhuna uygun bilgi ve belgeyi yaymak için teşvik ederler;
2. Çeşitli kültürel, ulusal ve uluslararası kaynaklardan gelen bu türde bilgi ve belgelerin üretimi, değişimi ve yayımı amacıyla uluslararası iş birliğini teşvik ederler;
3. Çocuk kitaplarının üretimini ve yayılmasını teşvik ederler;
4. Kitle iletişim araçlarını azınlık grubu veya bir yerli ahaliye mensup çocukların dil gereksinimlerine özel önem göstermeleri konusunda teşvik ederler;
5. 13 ve 18’inci maddelerde yer alan kurallar göz önünde tutularak çocuğun esenliğine zarar verebilecek bilgi ve belgelere karşı korunması için uygun yönlendirici ilkeler geliştirilmesini teşvik ederler.”
Yukarıda alıntılanmakta olan çocuk hakları maddesi kapsamında, çocukların bedensel ve ruhsal sağlıklarını destekleyecek “cinsel eğitim” materyallerine ve bu alanda doğru bilgiye çevrimiçi ortamlarda da erişmeye hakları var. Günümüzde çevrimiçi bilgiye erişimin en kolay olduğu sahalardan biri olan dijital medyada; uzmanlar tarafından hazırlanmış, nitelikli ve çocuklara yönelik cinsel eğitim içerikleri özellikle Türkçe platformlar bazında oldukça eksik. Dijital medyaya erişimin kolay olması bilgiye ulaşım adına büyük bir avantajken sağlarken, güvenli olmayan içerikler çocukların yanlış bilgilendirerek bu kolaylığı bir dezavantaja dönüştürebiliyor. Özellikle cinsellik eğitimin verilmediği ülkelerde, ergenlik çağındaki çocukların pek çoğu cinsellikle ilgili bilgileri ilk olarak internette arıyor. Bu nedenle ailelerin çocuklarıyla uygun yaşta, uygun içeriklerle, cinsellik hakkında konuşmaları büyük önem taşıyor. Uzmanlar da çocukların erken yaşta cinsel eğitim hakkında bilgilendirmeleri gerektiğinin altını çiziyor. Bu bağlamda bir yardımcı niteliği taşıyabilecek dijital platformlardaki nitelikli cinsel eğitim eksikliğini; çocuklara yönelik, öğretici, bilgilendirici ve aynı zamanda eğlenceli kitaplarla kapatmak mümkün. Dolayısıyla Dijital Medya ve Çocuk olarak; cinsel eğitim, cinsellik ve beden algısı konusunda uzmanlar tarafından yazılmış, çocuklara ve ebeveynlerine faydalı olabilecek beş kitap önerisinde bulunmak istedik.
Hoş Geldim
Yazar: Rayka Kumru
2019 yılında okuyucularla buluşan bu kitap cinsellik eğitiminde ilk adım olarak düşünülebilir. Ebeveynler genelde çocuklarını yetiştirirken “ben nereden geldim, beni leylekler mi getirdi?” gibi sorularla karşılaşıyorlar. Hoş Geldim kitabı yalın ve öz anlatımıyla çocuklara bu sorunun cevabını resimler yardımıyla verirken, konuşmaya çekinen veya nasıl konuşacağını bilemeyen ailelere de bu sorular karşısında bir rehber niteliğinde oluyor.
Kapsamlı Cinsellik Eğitimi Seti – Ben
Yazar: Rayka Kumru
2018 yılında yayımlanan “Ben” kitabı ülkemizin ünlü cinsel sağlık uzmanı Rayka Kumru tarafından ebeveyn ve çocuk ciltleri ayrı olmak üzere 2 kitaptan oluşan bir settir. Kısa ancak kapsamlı bir çocuk cinselliği eğitimi içeriği sağlayan kitap seti; pratik ve yalın bir anlatım diline sahip olmakla beraber, Reysi Rodriki’nin yaratıcı ve dikkat çekici figürleriyle görsel olarak renklendiriliyor. Yetişkinlere yönelik kitap cildi özellikle ebeveynlere çocuklarının cinsel eğitimleri sırasında cevap vermeye zorlandıkları soruları, Türkiye toplum tabuları ve beraberinde pekişen çekince ve sorunlara da ışık tutarak yanıtlıyor. Çocuklara yönelik hazırlanan çocuk cildi ise, özellikle küçük yaşlardaki çocuklara bedenlerini tanıyarak cinsellik hakkındaki ilk bilgileri yaşlarına uygun bir dille aktararak beğeni topluyor.
Teo’nun Ben Nereden Geldim? Kitabı
Yazar: Yağmur Artkmaç ve Psikolog İpek Gökozan
İlk basımı 2018 yılında, Bilgi Yayınevi tarafından yapılmıştır. Uzman Klinik Psikolog İpek Gökozan ve Yağmur Artukmaç tarafından yazılan kitap, Nurbanu Asena’nın çizimleriyle görsellik kazanıyor. 9 kitaptan oluşan oldukça popüler “Teo” dizisinin cinsellik eğitimi konusuna ayrılan “Ben Nerden Geldim” kitabı, Madalyon Psikiyatri Merkezi tarafından onaylanmış olmakla birlikte uzman psikologlar tarafından da öneriliyor. Kitabın ilk bölümünde çocuklara yönelik resimli ve öykülü bir anlatım şekli izlenirken, ikinci kısımda ise ebeveynlere yönelik tavsiyeler ve yaklaşımlar hâkim.
Regl Kitabı
Yazar: Karen Gravelle
2019 yılında basılan ve daha sonrasında cinsel sağlık uzmanı Rayka Kumru’nun önsözü ve tavsiyeleriyle güncellenen Regl Kitabı içerisinde birçok genç kızın merak ettiği soruların cevabını barındırıyor. Kitap aynı zamanda genç kızların büyüme rehberi olarak biliniyor. Genç kızların ergenlik döneminde gibi değişikliklerle karşılaşabileceklerini, regl olmanın ne demek olduğunu, bu dönemde nelerin kullanılabileceği gibi konulardan bahsederken, aynı zamanda ergenlik dönemindeki ruhsal değişimlerinden de bahsediyor. Kitap hem biyolojik olarak hem de ruhsal olarak olabilecek çoğu değişikliği ele alıp okuyucularına onları “ergenlik döneminde” nelerin beklediğini samimi ve yalın bir dille anlatıyor.
Beni de Bedenimi de Seviyorum
Yazar: Rayka Kumru
2016 yılından itibaren Lifecycle Yayınevi tarafından yayınlanan “Beni de Bedenimi de Seviyorum” adlı kitap Rayka Kumru tarafından ebeveyn ve çocuk seti olarak okuyuculara sunuluyor. Çocuklar için olan kitapta her çocuğun merak ettiği “beden” ele alınıyor. Beden anlatımı, sulu boya yardımı ile daha renkli ve eğlenceli hale getiriliyor. Kitap setinin çocuklar için olanında esas amaç, çocuklara bedenlerini sevdirmek, bedenlerinin onlara özgü bir şey olduğunu anlatmak ve aynı zamanda özel bölgelerini doğru kelimelerle anlatarak, özel bölgelerini normalleştirmek. Ebeveynleri hedef alan kitapta ise cinsellik eğitimi ne zaman verilmeli, kim tarafından konuşulmalı, özel bölgeleri doğru adlandırarak anlatmak neden önemli, özel bölgelerin neden kişiye özel olduğunu çocuklarına nasıl anlatmaları gerektiğini ele alıyor. Ebeveynler bu süreçte kitabı bir rehber edasıyla okuyup, konuşulması ve anlatımı onlar için son derece zor olan bu konunun üstesinden sorunsuz bir şekilde gelebiliyorlar.
Bu kitapların yanında bu yazımızda da kitaplarına bolca yer verdiğimiz seksolog, kapsamlı cinsellik eğitmeni ve danışmanı olan Rayka Kumru bu konu hakkında bilgi veren sayılı kişilerden. Bu sebeple Rayka Kumru tarafından hazırlanmış “Çocuk Kitabı Tavsiyeleri” Youtube videosu ebeveynlerin çocuk cinsel kitaplarıyla ilgili akıllarına takılan bazı sorularına yanıt buluyor ve çocuklara yönelik nitelikli cinsel eğitim içeren kitaplar hakkında bilgiler içeriyor. Bu videoda her kitabın her çocuğa uygun olmadığı, her ebeveyninin çocuğu için en uygun kitabı bulması gerektiğini ve çocuklarını zorlamadan, onlara merak ettiklerinde veya doğru zamanda bu kitapların tanıtılmasını gerektiğini vurguluyor. Aynı zamanda cinsellik ile ilgili ailelerin konuşmasını kolaylaştıracak ya da çocuklarının daha doğru bilgiyi bulmalarında yardımcı olacak önerilerde de bulunarak kapsamlı bir cinsel eğitim içeriği sağlıyor.
Kaynakça
https://www.raykakumru.com/youtube