Çocukları Gizli Reklamlardan Korumak İçin Çözüm Önerileri
Kişinin reklama maruz kaldığının bilinçli olarak farkında olmadığı reklam yöntemine gizli reklamcılık deniliyor. Federal Ticaret Komisyonu (FTC), “Çocukları Dijital Medyada Gizli Reklamlardan Korumak” konulu etkinliğinde; çocuklara çevrimiçi reklam vermek için kullanılan teknikler, çocukların reklamları tanıma ve anlama yeteneği, çocukların reklamları tanıyamadıklarında karşılaştıkları zararlar ve bu zararlara karşı koruyucu önlemler ve çözümler araştırdı.
Kişinin reklama maruz kaldığının bilinçli olarak farkında olmadığı reklam yöntemine gizli reklamcılık deniliyor. Federal Ticaret Komisyonu (FTC), “Çocukları Dijital Medyada Gizli Reklamlardan Korumak” konulu etkinliğinde; çocuklara çevrimiçi reklam vermek için kullanılan teknikler, çocukların reklamları tanıma ve anlama yeteneği, çocukların reklamları tanıyamadıklarında karşılaştıkları zararlar ve bu zararlara karşı koruyucu önlemler ve çözümler araştırdı.
FTC, çocukların dijital medyaya erişiminin artmasıyla gizli pazarlamanında arttığını söylüyor. Pazarlamacıların gömülü reklam, etkileyici gönderiler ve oyunlar aracılığıyla çocuklara hızlı ulaştığı ve içeriklerin her zaman reklam olmadığı söyleniyor. Uzmanlar, çocukların içerikleri tanımlayamadıkları takdirde kendilerini nasıl gördükleri konusunda tehlikeli etkileri olabileceğini söylüyor. Lina Khan (Federal Ticaret Komisyonu Başkanı) , reklamcılığın sadece tespit edilmesinin zor olmadığı, tanımlanmasının da giderek zorlaştığı konusuna değiniyor. Khan,” Özellikle FTC ile ilgili olan şey, çocukların genellikle reklamlar ve organik içerik arasındaki farkı söyleyememesidir ” diyor. Khan, potansiyel tehditler arasında, çocukların güvensizliklerinden kasıtlı olarak yararlanan reklamların, çocukların farkında olmadan veya riskleri anlamadan işlem yapabiliyor olmalarının kişisel bilgilerini ortaya sunacakları gerçeğinden bahsediyor. FTC’nin etkinliğinde gizli reklamcılığın çocuklara etkileriyle alakalı çıkarımlar sunuluyor;
- Bulanık reklam
Bulanık reklamcılık, tanıtılan her hangi bir şeyin tespit edilmesinin zor olduğu anlamına geliyor. Örneğin; oyunlara veya kanallara ürün yerleştirmeyen etkileyici mesajlar ve gönderiler ( Erin Miller,2022 ). Pazarlamacılar, avatarlar aracılığıyla reklamları reklam olduğu gerçeğinden uzaklaştırmaya çalışıyor. CARU, reklamların reklam olarak kolayca tanımlanabilir olması gerektiğini ve reklamların, reklam ve reklam dışı içeriklerin arasındaki ayrımın bulanıklaştırılmaması gerektiğini söylüyor. Çocuklara yönelik çevrimiçi hizmetlerde, Bir oyunun veya etkinliğin içeriğine entegre edilen reklamlar, reklam olarak kolayca tanımlanabilmelidir ( Children Advertising Review Unit ).
“Tina.org” FTC’nin düzenlediği etkinliğe yaptığı yorumda; şirketler ve markalar, kendileri için ekonomik açıdan avantajlı olmasaydı, dijital medyada gizli pazarlaması olan çocukları hedef almayacaklardı diyor. Ve gizli reklamcılığın oluşturduğu tehlikelere değiniyor;
- Aile içi çatışma
- Mali kayıplar
- Genç kızlar arasında düşük benlik saygısı
- Ergenleri tehlikeli ürün kullanmaya teşvik etme
- Riskli davranışlarda artış
- Okuldan ayrılma gibi yıkıcı kararlar verme
- Zayıf gıda seçimi
- Mahremiyet kaybı
- Artan materyalizm duygusu
- Metaverse, reklamların çocukları manipüle etmesine neden olabilir.
Çocukların, etkileşimde bulundukları bir oyun avatarının reklam amacıyla kasıtlı olarak ortaya çıkan bir karakter olduğunu anlamaları zorlaşır. Avatarlar çocuklara sevimli ve arkadaş canlısı görünsede asıl amacın reklam olduğunu anlamaları zorlaşır. Reklamlar, çocuklara bir ürüne sahip olmanın akranlar tarafından daha fazla kabul görmesine neden olacağını veya bir ürünün eksikliğinin akranlar tarafından daha az kabul görmesine neden olacağını iletmemelidir. Meta evren ve sanal gerçeklik dünyalarında, reklamlar yoluyla çocukları manipüle etmek, çocukların avatarlarla etkileşimlere katılabilmeleri ve onlarla kişisel bağ ve güven duygusu yaratabilmeleri artış gösteriyor.
- Çocuklar kadar ebeveynlerde kötü etkilenebilir.
Ebeveynler çocuk ayarlarını kullanarak çocukları kontrol etmelidir. Ancak bazı cihazlar bu özelliklere sahip olmayabilir. Bu durumda çocuklar bir tıkla alışveriş yapabilir ve bu da finansal sorunlara neden olur. FTC’nin düzenlediği etkinlikte uzmanlar, düşük sosyoekonomik statüde ailelerin karşılaştıkları reklamların, içinde bulunduklarına benzemeyen ideal bir yaşantıyı temsil edebileceğinden bu tür reklamlara daha fazla güven duyduklarını söylüyorlar. Aynı zamanda bu ailelerin, reklamsız içeriklerden yararlanmaları için az kaynağa sahip oldukları belirtiliyor. Bu durumda çocukların çevrimiçi reklamlardan etkilenme olasılıklarını arttırıyor. Ayrıca uzmanlar, bu statülerdeki ebeveynlerin, ebeveyn kontrol özelliklerinde gezinmek için yeterli vakitleri olmadıklarına da değiniyor. Reklamlardaki ürünlerin, satın alındığı takdirde arkadaş edinmelerine yardım edeceği ve mutlu edeceği mesajı vermeleri ve satın alınması için ürünlerin pahalı olması ebeveyn çocuk ilişkisini kötü yönde etkiliyor.
- Çocukların gizli reklamcılığın amacını anlama ve tanıma yöntemi, her çocuğa uygun beceri olmayabilir.
Uzmanlara göre, çocukların kavramları anladığı belirli bir yaş olmadığı söyleniyor. Çocukların öğrenirken farklı oranlarda geliştiği ve farklı süreçlerden geçtiğini söylüyorlar. Böylece reklamların tanınması söz konusu olduğunda bu farklı yetkinlikler farklı yaşlarda kazanılabiliyor.Tüm çocuklara aynı şekilde davranmamanın kritik olduğundan bahsediyorlar. Örneğin; gizli reklamı tanımak veya amacını anlamak otizmli çocuklar için çok daha zor olabilir ve dijital ortamlar onlar için daha da algısal olarak bunaltıcı olabilir.
- Çözümler arasında; medya okuryazarlığında eğitime teşvik, reklam engelleme özellikleri ve ücretli reklam açıklamalarının düzenlenmesi
Uzmanlara göre, açıklamalar çocuklara yönelik olmalı ve reklamlar kimin ödeme yapması gerektiğini net belirtmeli. Kullanılan dil kolay olmalı, tüketici bilgileri net görebilmeli. Pazarlamacılar çocukların açıklamaları anlayabilmeleri için basit sözcükler kullanmalı. Çocukların reklamları tanıyabilmeleri için simgeler kullanabilirler. Uzmanlara göre, metaverse’deki açıklamalar çocuklar için zor olabilir. Okuyamayan çocuklar için ses kullanılabilir. Uzmanlar, müfredata göre bilgisayar derslerinde gizli reklamcılıkla ilgili ders verilebileceğine de değiniyor. Ebeveynler, çocuklarını yabancılarla tanışmak söz konusu olduğunda bilinçlendirmede başarılı olsalarda gizli reklamcılığın tehlikelerinin farkında olmayabilirler. Bu nedenle uzmanlar, ebeveynleri bilinçlendirmeye yönelik bir girişim gerektiğinden bahsediyorlar. Reklamları engelleme özelliklerinin ise içeriği yok edebileceğine ve şirketlerin ekonomik olarak zor duruma düşebileceklerinden bahsediliyor. Ekonomik olarak reklamcılığa zarar vermeyecek şekilde çözümler tartışılıyor.
Kaynak:
Jude Burtler,2022 https://study.com/learn/lesson/stealth-marketing-examples-advertising.html
Erin Miller, 2022 https://www.wtkr.com/news/problem-solvers/are-hard-to-spot-ads-targeting-kids-online-the-ftc-is-looking-into-it
Children’s Advertising Review Unit (CARU),2022 https://bbbnp-bbbp-stf-use1-01.s3.amazonaws.com/docs/default-source/caru/caru_advertisingguidelines.pdf
