Amerikan Psikoloji Derneği’nin Ergenlerin Sosyal Medya Kullanımı Hakkında Güncel Tavsiyeleri:

Amerikan Psikoloji Derneği (APA) Mayıs 2023’de, ergenlerin sosyal medya kullanımıyla ilgili tavsiyelerde bulundu. APA, sosyal medya platformların sağlıklı sosyalleşmeyi teşvik edebileceğini ancak bunun için kullanım öncesinde gençlerin dengeli, güvenli ve doğru deneyimler yaşama şansını en üst düzeye çıkaracak becerilere sahip olmalarını sağlamak gerektiğini belirtti. Bunun sosyal medya okuryazarlığı ile mümkün olacağı vurgulandı.

Sosyal medyanın gençlerimiz için doğası gereği ne zararlı ne de yararlı olduğunu söyleyen APA Başkanı Bryant “ancak gençler farklı oranlarda olgunlaştıkları için; örneğin bazı gençlerin sosyal medyadaki, bilimin sağlık gelişimini etkileyebileceğini anlatan içerikleri kavrayamama durumu olabilir.”

“Tıpkı gençlerin ehliyet alabilmeleri için eğitime tabi tutulmaları gerektiği gibi, sosyal medyanın da güvenli ve sağlıklı kullanımı konusunda eğitim almalarına ihtiyaç var.”

Bryant; eğitimcilere, ebeveynlere, politikacılara, sağlıkçılara, teknoloji şirketlerine ve gençlerin kendilerine rehberlik etme amacıyla, ergenlerin sağlıklı sosyal medya uygulamaları geliştirmelerini sağlayacak tavsiyeleri formüle etmeleri için bilimsel literatürü incelemek üzere bir danışma paneli başlattı. APA, Bu sonuçlardan yola çıkarak 10 tavsiyede bulundu.

• Sosyal medya kullanan gençlere, sağlıklı sosyalleşmeyi teşvik edebilecek sosyal destek, online arkadaşlık ve duygusal yakınlık için fırsatlar yaratan işlevler kullanılması öğretilmelidir.

• Sosyal medya kullanımı ve işlevselliği gençlerin gelişimsel yeteneklerine göre uyarlanmalıdır; yetişkinler için oluşturulan tasarımlar çocuklar için uygun olmayabilir.

• İlk ergenlik döneminde (10-14 yaş), çoğu gencin sosyal medya kullanımı için yetişkinlerin onları takip etmesi tavsiye edilir. Çocuklar büyüdükçe ve dijital okuryazarlık becerileri kazandıkça özerklik kademeli olarak artabilir. Ancak bu takip, gençlerin uygun mahremiyet ihtiyaçları ile dengelenmelidir.

• Psikolojik şiddet risklerini azaltmak için, ergenlerin sosyal medyada kendine zarar verme (kesme, intihar), başkalarına zarar verme gibi sağlık açısından riskli davranışlarda bulunmayı öğreten veya teşvik eden veya yeme bozukluğu davranışını (kısıtlı yemek, aşırı egzersiz) teşvik eden içerikler de dahil olmak üzere, yasadışı veya psikolojik olarak uyumsuz davranışları tasvir eden içeriğe maruz kalmaları en aza indirilmeli, rapor edilmeli ve kaldırılmalıdır.

• Ergenler, günlük rollerini ve rutinlerini yerine getirme becerilerini bozabilecek ve zaman içinde daha ciddi psikolojik hasarlar için risk oluşturabilecek “sorunlu sosyal medya kullanımı” belirtileri açısından devamlı olarak takip edilmelidir.

• Psikolojik hasarı en aza indirmek için ergenlerin özellikle marjinalleştirilmiş bir gruba (etnik, cinsiyet, dini durumu) veya bu gruptakilere yapılan ayrımcılık, önyargı, nefret veya siber zorbalık dahil olmak üzere “siber nefrete” maruz kalmaları önlenmelidir.
• Sosyal medya kullanımı, ergenlerin uyku ve fiziksel aktivitelerini engellemeyecek şekilde sınırlandırılmalıdır.

• Ergenler, özellikle güzellik veya görünümle ilgili içerikler konusunda sosyal karşılaştırma yapmamak için sosyal medya kullanımını sınırlandırmalıdır.

• Ergenlerin sosyal medya kullanımından önce onlara; kullanıcıların dengeli, güvenli ve anlamlı sosyal medya kullanımı şansını en üst düzeye çıkaracak, psikolojik olarak bilgilendirilmiş yeterlilikler ve beceriler geliştirmelerini sağlamak için sosyal medya okuryazarlığı eğitimi verilmelidir.

• Sosyal medyanın ergen gelişimi üzerindeki olumlu ve olumsuz etkilerinin bilimsel olarak incelenmeye devam edilmesi için yeterli kaynak sağlanmalıdır.

Ayrıca raporda; gençlerin sosyal medyayı kullanmadan önce sahip olmaları gereken psikolojik yetkinliklerin yanı sıra onlara zarar verme olasılığını da en aza indirmek ve sosyal medyanın sağlayabileceği faydaları en üst düzeye çıkarmak için periyodik destek eğitimleri önerilmektedir.

Yine de sağlık danışmanlığı, tüm bulguların gençler için eşit derecede geçerli olmadığını belirtiyor. “Bilimsel bulgulara göre; her bir genç, aile ve toplum için özel olarak tasarlanmış kararlar almak adına gençlerin güçlü ve zayıf yönlerini kullanılabilecek bir bilgi parçası sunmaktadır” diyor. Yani, “sosyal medyanın yaşa uygun kullanımı, her gencin olgunluk düzeyine dayanmalıdır.”

Rapor; kamuya açık araştırmalar göz önüne alındığında, sosyal medyanın gençler üzerindeki zararlı etkilerin kesin bir nedeni olup olmadığını belirlemenin mümkün olmadığını vurguluyor. Buna ek olarak; etnik, cinsel, sosyoekonomik veya farklı sebeplere sahip popülasyonlardan veya sağlık sorunları olan gençlerle nispeten daha az sayıda çalışma bulunduğunu söylüyor.

Gençleri Sosyal Medyada Güvende Tutmak

Sosyal medya gençlere sağlıklı gelişim konusunda yardımcı olabilir, ancak beraberinde risk de barındırabilir. Gençlerin sosyal medyayı nasıl kullandıklarına ve gördükleri içeriğin türüne odaklanmak kritik derecede önemlidir.

Ebeveynlerin Çocuklarını Korumak İçin Bilmeleri Gerekenler:

• Gelişmekte olan zekaların, belirli sosyal medya özelliklerine karşı savunmasız olabileceğinin farkında olun.
• Çocuğunuzun sosyal medya kullanımını izleyin ve takip edin.
• Sağlıklı sosyal medya kullanımı için onlara örnek/model olun.
• Sorunlu sosyal medya kullanımına dikkat edin.
• Sosyal medya okuryazarlığını öğretin.

Kaynakça

• APA panel issues recommendations for adolescent social media use / American Psychological Association / 9 Mayıs 2023 / apa.org

Makalenin Orijinali: https://www.apa.org/news/press/releases/2023/05/adolescent-social-media-use-recommendations

• Keeping teens safe on social media / American Psychological Association / 9 Mayıs 2023 / apa.org

      Makalenin Orijinali: https://www.apa.org/topics/social-media-internet/social-media-parent-tips