Illinois Eyaleti’nden Çocuk Haklarını Koruyan Örnek Yasa Tasarısı: Kidfluencer’lar ve Aile Vlogları da Kapsamda

Son yıllarda ‘kidfluencer’ sayısı hızla artıyor ve bu durum bizi çocukların haklarını kim koruyor diye düşündürüyor. Gizmodo haber sitesinde yayınlanan haber, çocukların yeni yasa tasarısı kapsamında tazminat koruması alabileceklerinden bahsediyor.

‘Kidfluencing’

Çocukların, sosyal medya içeriklerinde maddi kazanç elde etmek için kullanılması ve bu içeriğin ticarileştirilmesine ‘kidfluencing” deniyor. Sosyal medya platformlarında çocukların ürün tanıtımı yapması veya kazara viral olan videolarının yayınlanması gibi durumlarla karşılaşıyoruz. Başlangıçta bu durum masum gibi görünebilir, ancak çocukların korunması için hiçbir yasal düzenleme olmadığını fark edince, durumun daha ciddi olduğunu anlıyoruz. Alabama Üniversitesi’nde sosyal medya platformlarını inceleyen Jessica Maddox: “İçerik oluşturmanın giderek daha fazla geçerli bir kariyer ve kazanç yolu haline geldiğini gördükçe, yasaların bu alanda pratiğe yetişmediğini hatırlamamız gerekiyor”

Maddi Gelirin Bir Kısmı Çocukların Olmalı

ABD İllinois eyaletindeki Senatör’ün, çocukların haklarını korumak için hazırladığı yasa, diğer eyaletlerin ve diğer ülkelerin de örnek alıp uygulaması gereken türden. Mart ayında Illinois Senatosu tarafından oy birliğiyle kabul edilen bu yasa, bu hafta Meclis tarafından değerlendirilecek. Bu yasa, doğumlarından itibaren çocukların yer aldığı aile Vloglarını da kapsamaktadır. Başlangıçta herkesin ilgisini çeken tatlı ve masum videolar içeren aile Vlogları, ticarileşmiş bir endüstri haline gelmiş ve marka anlaşmalarıyla içerik oluşturucularına on binlerce dolar kazandırıyor.

Yasaya göre, 16 yaşın altındaki ‘kidfluencer’lar’, video bloglarda veya en az 10 Sentlik gelir yaratan herhangi bir çevrimiçi içerikte ne sıklıkla göründüklerine bağlı olarak kazancın bir bölümünü alacaklar. Video blog çeken ebeveynler, çocukların görüntülerini kayıt altında tutmakla yükümlü ve çocuk 18 yaşına geldiğinde elde edilen brüt kazancı çocuğun banka hesabına koymak zorunda; aksi takdirde çocuk dava açabilir. Yasanın şartı; çocukların içeriğe en az %30 dahil olması ve içeriklerin İllinois’te oluşturulmuş olması. Fransa, 2020’de 16 yaşın altındaki çocukların gelirlerini düzenleyen bir yasa çıkardı ve çocuklara, çocuğun isteği üzerine video platformlarının çocuğun görüntülerini geri çekmek zorunda olduğu “unutulma hakkını” tanıdı. Bu yasa ebeveyn izni gerektirmeden uygulanıyor.

Türkiye’de Bu Yasalar Uygulanıyor mu?

Türkiye’de 13 yaşın altındaki çocukların sosyal medya kullanımı, ebeveynlerin sorumluluğu altında ve böyle bir yasa henüz bulunmamaktadır.

Haberin İngilizce orijinali:

‘Kidfluencers’ Could Get Compensation Protection Under New Bill

Yazar: Nikki Main / 15 Mayıs 2023

https://gizmodo.com/kidfluencers-influencers-social-media-tiktok-1850437316

https://www.csmonitor.com/USA/Justice/2023/0515/Kidfluencers-are-on-the-rise.-But-who-is-cashing-in