Çocuklar ve Medya Multitasking

Online eğitimin yaygınlaşması ile birlikte medya multitasking kavramı çocukların hayatında önemli bir yer almaya başlıyor. Peki nedir bu medya multitasking? 

Aynı anda birden fazla medya tüketme eylemi medya multitasking olarak tanımlanıyor. Örneğin, bir akıllı telefon kullanırken arka planda bir televizyon olması aynı anda birçok ekranın kullanımını betimliyor. Bireyin teknolojik aletlere erişimi ve sahibiyeti de bu eylemin artışını etkiliyor elbette. Sadece cihazlarda değil aynı cihazlarda da çoklu ekran kullanımı bu tanıma dahil. 

Öğrencilerin online eğitim ekranları haricinde kullandığı her türlü internet ya da uygulama sekmesi medya multitasking kavramının zaman içerisinde şekillenmesine sebep oluyor. 

Medya Multitasking’in Öğrenmeye Etkileri

Bazı araştırmalar, medyada multitasking yapan (aynı anda birden fazla medya türü veya teknoloji türü kullanan) çocukların görsel ve işitsel bilgileri entegre etmede daha iyi olabileceğini öne sürüyor. (Cherry, 2020) Multitasking’in kullanım şekline göre öğrenmeyi destekleyebileceğini savunanlardan biri olan Susan J. Schwartz, “Bir fen bilgisi testi için çalıştığınızı” varsayıyor. “Çalışma arkadaşınıza fotosentez hakkında e-posta göndermek için ara verirseniz, çoklu görev öğrenmeye hizmet eder. Ama ona American Idol hakkında mesaj atarsanız, öğrenmeniz gereken odağı bozarsınız.” şeklinde durumu açıklıyor. (Scholastic Institution)

Bazı araştırmalar ve araştırmacılar da öğrenmede multitasking’in çocukların odağını ve dikkatini dağıtacağı konusuna dikkat çekiyor. Michigan Üniversitesi’nde, bölünmüş dikkatin öğrenme üzerindeki etkilerini araştıran bir psikoloji profesörü olan David Meyer, beynin çoklu görev yeteneği konusunda kesin bir çizgi çekiyor: “Çoğu durumda, beyin aynı anda iki karmaşık görevi yerine getiremez. Bu sadece iki görevin ikisi de çok basit olduğunda ve aynı zihinsel kaynaklar için birbirleriyle rekabet etmediklerinde gerçekleşebilir. Bir örnek, çamaşırları katlamak ve radyodaki hava raporunu dinlemek olabilir. Bu iyi. Ancak mesaj yazarken veya ödev yaparken ve Facebook’ta yer alırken bir dersi dinlemek gibi görevlerin her biri çok zahmetlidir ve her biri beynin aynı alanı olan prefrontal korteksi kullanır. Meyer, gençlerin aynı anda iki zorlu görevi yerine getirebileceklerini düşündüklerini kabul ediyor, ancak aldatılmış durumda olduklarını düşünüyor. Kimsenin kendi zihinsel süreçlerinin ne kadar iyi işlediğini doğru bir şekilde değerlendirmesi zor, çünkü bu süreçlerin çoğu bilinçsizdir.” Ve Meyer ekliyor: “Sözde ‘dijital yerlilerin’ beyinlerinin, onları çoklu görevin verimsizliklerine maruz kalmaktan alıkoyan büyülü hiçbir yanı yok. Yapmaktan hoşlanabilirler, hatta bağımlı olabilirler, ancak baştan sona tek bir göreve odaklanmanın çok daha iyi olduğu gerçeğini aşmak mümkün değil.” (Paul, 2013)  Bununla birlikte son dönemde artış gösteren hiperaktivite veya çocuklardaki birçok saldırgan davranışın sebeplerinden birinin de bu multitasking alışkanlıkları olduğuna dair birçok çalışma gerçekleştiriliyor. 

Yaş Gruplarına Göre Multitasking 

Elbette her bireyde medya multitasking becerisinin gelişimi farklı sonuçlar doğurabiliyor. 3 farklı yaş grubu olarak incelendiğinde; erken yaş ve ergen gruplarında bu multitasking ile eğitimin pozitif korelasyon göstermesine karşın üniversite çağındaki öğrencilerin bu multitasking alışkanlığı daha fazla olmasına rağmen negatif bir korelasyon görülüyor. Yani üniversite öğrencileri yüz yüze eğitimde daha çok verim alıyor. 

Ebeveynler Çocuklarını Nasıl Yönlendirmeli?

• Öğrenme aktivitelerinde ve ders saatlerinde mobil cihazları kapatmak yardımcı oluyor:

Aynı anda diğer ekranlarda mesaj yazmak ya da bir okuma yapmanın algı ve problem çözme becerilerinde anlık düşüşe neden olduğu görülüyor. Bu nedenle de ders anında en azından bildirimlerin kapatılması odağı arttırmaya yardımcı oluyor.

• Okul saatleri boyunca televizyonu kapalı tutmak gerekiyor:

 Özellikle evde online eğitim gören çocukların odağını arttırmak amaçlı aynı okula gidiyormuş gibi evdeki televizyon erişimini kısıtlamak gerekiyor. Arkada televizyonun açık olması okuma güçlüğüne sebep olduğu gibi algı bozukluğu da oluşturuyor. 

• Arka planda çalışan televizyonu kapamak gerekiyor: 

Evde bir ses olması için açık bırakılan televizyon çocukların bilişsel sürecini olumsuz etkiliyor. Bu nedenle mümkün olduğunca izleyemeyen televizyon, radyo gibi yayınları kapatmak gerekiyor. 

Kaynakça

Matthew S. Cain, J. A. (2016, May 17 ). Media multitasking in adolescence. Springer Link:  https://link.springer.com/article/10.3758/s13423-016-1036-3 

Cherry, K. (2020, March 26). How Multitasking Affects Productivity and Brain Health. verywellmind: https://www.verywellmind.com/multitasking-2795003 

Paul, A. M. (2013, May 3). How Does Multitasking Change the Way Kids Learn? kqed: https://www.kqed.org/mindshift/28561/how-does-multitasking-change-the-way-kids-learn 

Scholastic Institution. (tarih yok). The Perils of Multitasking. SCHOLASTIC: https://www.scholastic.com/parents/school-success/homework-help/homework-project-tips/perils-multitasking.html#:~:text=%22Distractions%20can%20inhibit%20a%20child,%22%20says%20Russell%20Poldrack%2C%20Ph.&text=%22Even%20if%20he%20learns%20something,in%20in 

Madore, K.P., Khazenzon, A.M., Backes, C.W. et al. Memory failure predicted by attention lapsingand media multitasking. Nature 587, 87–91 (2020). https://doi.org/10.1038/s41586-020-   2870-z        

BİHTER NEYMEN & EDA ÇAMLI