Sorunlu Sosyal Medya Kullanımı Duygusal Zekayla İlişkili Mi?
Ergenlerin sorunlu sosyal medya kullanımı dünya üzerinde ciddi bir sorun haline gelmiş bulunmakta. Malaga Üniversitesi’nde yapılan araştırmada; sorunlu sosyal medya kullanımının duygusal zekayla ilişkili olduğu söyleniyor.
Ergenlerin sorunlu sosyal medya kullanımı dünya üzerinde ciddi bir sorun haline gelmiş bulunmakta. Malaga Üniversitesi’nde yapılan araştırmada; sorunlu sosyal medya kullanımının duygusal zekayla ilişkili olduğu söyleniyor.
Duygusal Zeka Nasıl Tanımlanır?
Duygusal zeka; kişinin kendi duygularını anlaması, başkalarının duygularına empati beslemesi, ve duygularını yaşamı zenginleştirecek biçimde düzenleyebilmesi yetisi olarak biliniyor. Bilişsel becerilerin ergenlik döneminde gelişmesine rağmen, çoğu ergen duygularını kontrol etmekte zorlanıyor. Savel Munro (2016) Duygusal zeka ruh sağlığı ile ilgili olduğundan sosyal medya kullanımıyla ilgili olumsuz ilişkilendiriliyor (madde bağımlığı, sorunlu akıllı telefon kullanımı, sorunlu sosyal medya kullanımı, kumar). Sorunlu internet kullanımı her yaş grubunu olumsuz etkilesede, çocuklar savunmasız oldukları için akademik ve bireysel açıdan daha fazla etkileniyor. Sorunlu internet kullanımının intihar düşüncesiyle doğrudan bağlantısı olmasından dolayı, uzmanlar duygusal zekayı bir aracı olarak kullanıyor. Sonuçlara göre; duygusal zeka, sorunlu internet kullanımı ve intihar arasındaki olumsuz etkiyi hafifletiyor. Duygusal zekası daha yüksek olan ergenler intihar düşüncesine daha uzak bakıyor. (Christiane Arrivillaga,2020)
Duygusal Zeka ve Sorunlu Sosyal Medya Kullanımı Ergenleri Nasıl Etkiliyor?
Malaga Üniversitesi’nde yapılan araştırmada; ergenlerin kendilerine kimlik oluşturmaya çalışmaları ve bu dönemde ebeveynlerinden bağımsız hareket etme arzularının onları sosyal medya / internet kullanımına ittiği belirtiliyor. Sorunlu internet kullanımı toplumdan uzaklaşmalarına ve izole olmalarına neden olabiliyor. Sosyal ağ siteleri; iş ve eğitim açısından son derece yararlı olabilir fakat sosyal medyayı güncel kalmak ve sürekli etkileşimde olmak için kullanmaları olumsuz sonuçları beraberinde getiriyor. Sosyal medyanın sürekli kullanılabilir olması, akranların birbiriyle etkişelim taleplerinde artış gösteriyor. Örneğin; gönderilen mesajlara verilen cevabın hızlı verilmesi ergenlerin birbirine olan bağlarını kuvvetlendiriyor. Ergenlerin buna bağlı olarak, arkadaşlarıya iletişimlerinde yoğun bir baskı hissettikleri söyleniyor. Sürekli aktif olma ve mesajlara hızlı cevap verme talebi yerine getirilmediğinde, akranları tarafından sevilmediklerini düşünüyorlar. Duygusal zekası düşük olan ergenlerin, ruh hallerini düzeltmek ve olumsuzluklarla başa çıkabilmek için sosyal medyayı kullanmaları sorunlu sosyal medya kullanımına sebep oluyor. (Claudia Marino, 2020)
SORUNLU SOSYAL MEDYA KULLANIMININ NEDENLERİ
- İnternet ortamında rahatça anonim hesap açabilme özelliği, ergenlerin kendilerini daha rahat ve özgür ifade edebilme olanağı sağlayabilir. Bu anonimliğin verdiği rahatlık, sosyal medya kullanım isteklerini arttırabilir.
- Paylaşılan gönderilerin beğenilerinde artış popülerliğe yol açtığı için kendi kimliklerini bulmaya çalıştıkları bu dönemde, hayalini kurdukları kişiye dönüşebilirler. Arkadaş edinmenin yollarını kolaylaştıran bazı platformlar sosyal medya kullanımlarını arttırabilir.
- Aile içinde yaşanan olumsuz durumlardan kaçmak için sosyal medyayı kullanabilirler. Stresten uzaklaşarak geçici olarak rahatlarlar ve bu bir döngü haline gelebilir.
- Özgüveni ve benlik saygısı düşük olan ergenler günlük yaşamlarından kaçarak sosyal medyaya sığınmak isteyebilir. Sahte hesaplar kullanarak olmak istedikleri kişi olmaya çalışabilir veya düşüncelerini rahatça dile getirmek isteyebilirler.
Düşük Duygusal Zeka, Sorunlu Sosyal Medya Kullanımını Arttırıyor Ve Bu Ergenlerin Stres Ve Depresif Diğer Semptomlarında Artış Gösteriyor
Duygusal zeka seviyesi düşük, duyguları kontrol etme becerisi zayıf olan ergenler stresli durumlardan kaçmak için sosyal medya ağlarını kullanabilir. Bu durum onların dikkatlerini farklı bir yöne çekmelerine yardımcı olsa da sonunda ruh hali bozukluğu yaşayabilirler. Duygusal zekası zayıf olan ergenlerin, duygusal sinyalleri doğru algılayamaması çevreleriyle iletişimlerini kötü etkiliyor, olumsuz ruh halini uzatıyor ve depresif belirtilerin artmasına sebep oluyor. Araştırmada; depresif ergenlerin daha hızlı sıkılmasının sorunlu sosyal medya kullanımına sebep olacağı da söyleniyor. Uzmanlar düşük duygusal zekaya sahip olan ergenlerin teknoloji yardımıyla eğitilebileceğini söylüyor (sanal gerçeklik, müdahale programları, multimedya ve video oyunları). (VictoriaMattingly,2019)
Makalenin orjinali:
A mediated path from emotional intelligence to problematic social media use in adolescents: The serial mediation of perceived stress and depressive symptoms. Addictive Behaviors. Retrieved December 25, 2022 https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S030646032100280X?casa_token=OVmhHUPSSOYAAAAA%3AZs47hjCMgbTo0ukH-8dXdB8WOvtHNSAbuWzodSDm5avUbFQuPKPNfKbApmsCcb1menuHwVUmOA#b0135
Kaynak:
Social norms and e-motions in problematic social media use among adolescents. Addictive Behaviors Reports. 2022 https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2352853219302196#b0115
ChristianeArrivillaga,2020 https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S074756322030128X
VictoriaMattingly,2019 https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1053482218301840
Alev Üstündağ,2022 https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1854597
